जुन्नर तालुक्यातील हे पुरातन कुकडेश्वराचे मंदिर कुकडी नदीच्या उगम स्थानी आहे. मंदिर हेमाडपंती शैलीतले आहे. या शैलीतील मंदिरे कुठलाही चुना किंवा तत्सम गोष्टींचा वापर न करता फक्त दगड एकमेकांवर रचून मंदिरे उभारली जातात. त्यासाठी दगडांवर विशिष्ट पद्धतीने खाचा करून ती एकमेकांवर रचली जातात. मंदिराच्या मागच्या बाजूला कुकडी नदीचे उगम स्थान आहे, तिथे कुंड बांधलेले आहे. कुंडासमोर गोधन वीरगळ पहाण्यास मिळते. मंदिर क्षतिग्रस्त झाल्या कारणाने पुरातत्त्व खात्या कडून मंदिराची डागडुजी करण्यात आली आहे. येथे पाषाणात कोरलेल्या सुंदर कलाकृती आपल्याला पाहायला मिळतात. मंदिरात जागोजागी यक्षांनी मंदिराचा भार उचलल्याचे दाखविले आहे. सुंदर कोरलेल्या देव देवता आहेत. कोरीव काम केलेले वेगवेगळे थर पहाण्यास मिळतात.
आपल्याला या अशा दगडात बांधलेल्या असंख्य मंदिरांचा वारसा लाभला हे आपले सौभाग्य. मंदिर आकाराने मोठे असो वा लहान, पण ही स्थापत्य कला पाहून मन थक्क होते. आपण भाग्यवान आहोत म्हणुन आपल्याला प्रत्यक्ष डोळ्यांनी हे पाहायला मिळते आणि त्याचे पावित्र्य अनुभवायला मिळते. त्या परमात्म्याने अशीच कृपा आपल्या येणार्‍या कित्तेक पिढ्यांवर करावी आणि मंदिराचा भार आपल्या बाजूंवर पेलून धरणाऱ्या यक्षांना बळ देऊन ही मंदिरे आपलं पावित्र्य आणि सुंदरता जपत अशीच वर्षानुवर्षे उभी राहोत हीच प्रार्थना.
No comments:
Post a Comment